Öfke bipolar bozuklukla nasıl ilişkilendirilir?
Bipolar bozukluk ruh halinizde beklenmedik ve genellikle ani değişimlere neden olabilen bir beyin hastalığıdır. Bu ruh halleri şiddetli ve öforik olabilir. Bu duruma manik evre denir veya kişinin üzgün ve umutsuz hissetmesine neden olabilir. Buna da depresif evre denir. Bu yüzden bipolar bozukluk bazen manik-depresif bozukluk olarak da adlandırılır.
Bipolar bozuklukla bağlantılı ruh halindeki değişiklikler, enerjide de değişikliklere neden olur. Bipolar atağı yaşayan insanlar genellikle farklı davranışlar sergiler ve aktivite düzeyleri değişir.
Asabiyet bipolar bozukluğu olan insanların sık sık deneyimlediği bir duygudur. Bu duygu, manik evrelerde çok görülür, ancak başka zamanlarda da ortaya çıkabilir. Asabi bir kişi kolayca sinirlenir ve genellikle başkalarının onlara yardım etme girişimlerine de kızarlar. Başkalarının konuşma isteklerine karşı kolayca rahatsız hissedebilirler veya durumu zorlaştırabilirler. Talepler ısrarcı olursa veya diğer faktörler devreye girerse, bipolar bozukluğu olan kişi kolayca ve sık sık öfkelenebilir.
Öfke, bipolar bozukluğun bir belirtisi değildir, ancak bipolar kişilerin aileleri ve arkadaşları bu duygularla sık sık karşılaşılabilmektedirler. Bipolar bozukluğu olan bazı insanlar için asabiyet öfke olarak algılanır ve öfke kadar şiddetli olabilir.
2012 yılında yapılan bir araştırma göstermiştir ki, bipolar bozukluğu olan insanlar duygudurum bozukluğu olmayan kişilere kıyasla saldırganlığı daha şiddetli açığa çıkarmaktadırlar. Bazı kişilerde bipolar bozukluk tedavi edilmezse ya da ruh hallerinde ciddi ani değişimler ya da hızlı döngülü geçişler yaşayan kişilerin asabiyet dönemlerini deneyimlemeleri daha olasıdır. Bu duyguları öfke ve hiddet izleyebilir.
Bu duygunun ardında ne olabilir ve bu konuda ne yapabiliriz? Daha fazla bilgi edinmek için okumaya devam edin.
Öfke, bipolar bozukluğu tedavi etmek için kullanılan ilacın bir yan etkisi midir?
Reçeteli ilaçlar, doktorların bipolar bozukluğu tedavi etmek için kullandığı birincil yollarından biridir. Doktorlar genellikle bu hastalık için çeşitli ilaçlar reçete ederler ve lityum gibi duygudurum dengeleyicileri de genellikle bu karışımın bir parçasıdır.
Bipolar bozuklukta lityum kullanmak bu hastalığın semptomlarını tedavi edebilir ve hastalığa yol açan kimyasal dengesizliği düzeltmeye yardımcı olabilir. Her ne kadar lityum kullanan bazı kişilerde sinirlilik ve öfke olaylarının artmasına karşın, bu durum bu ilacın bir yan etkisi olarak görülmemektedir.
- Ayrıca bakınız; Lityum İçeren Besinler | Lityum Nelerde, Hangi Besinlerde Vardır
Lityum gibi duygudurum dengeleyicilerin yan etkileri şunlardır;
- huzursuzluk
- iştah kaybı
- kabızlık
- ağız kuruluğu
Duygulardaki değişiklikler genellikle vücudun yeni kimyasallara uyum sağlamayı öğrenmesinin bir sonucudur. Bu nedenle ilacı doktorun önerdiği şekilde kullanmaya devam etmek önemlidir. Yeni belirtiler ortaya çıksa bile, doktora danışmadan önce ilacı kullanmayı bırakmamalısınız. Eğer böyle birşey yaparsanız, bu, sizin duygularınızda beklenmeyen geçişlere neden olabilir ve yan etkilere karşı riskinizi artırabilir.
Kızgın olmak sorun değil
Herkes zaman zaman sinirlenir. Öfke, hayatınızda var olan bir şeye karşı normal, sağlıklı bir tepki olabilir.
Ancak, öfke, kontrol edilemeyen veya başka bir kişiyle etkileşim kurmanızı önleyen bir duruma neden oluyorsa bu bir sorundur. Bu güçlü duygunun arkadaşlarınız, sevdikleriniz ve meslektaşlarınızla sağlıklı bir ilişkiye sahip olmanızı engellediğini düşünüyorsanız, belki de bir doktora görünmenin zamanı gelmiştir.
Eğer aşağıdakiler oluyorsa sinirlilik veya öfke yaşamınızı etkiliyor olabilir;
Arkadaşların senden kaçıyor: Hayatının partisi, neden göl kenarında yapılan yıllık hafta sonu partisine davet edilmediğinden emin değilsin. Bir veya iki arkadaşınızla aranızın açık olması, arkadaşlarınızın sizi gelecekteki etkinliklere davet etmekten vazgeçirebilir.
Aile ve sevdikleriniz geri adım atıyor: Tartışmalar en iyi ilişkilerde bile çok görülebilen bir durumdur. Ancak, sevdiklerinizin sizinle şiddetli bir tartışma yapmaya istekli olmadıklarını fark ederseniz, davranışlarınız bu konuda sorun oluşturuyor olabilir.
İşyerinde azarlanıyorsunuz: İşyerindeki öfke veya asabiyet iş arkadaşlarınızla zor bir çalışma ortamı yaratabilir. Tutumunuz ile ilgili yakın bir zamanda azarlandıysanız veya nasihat aldıysanız, belki de duygularınızı gösterme şekliniz bir sorun oluşturuyordur.
Eğer bütün bunlar yaşadığınız bir durumu çağrıştırıyorsa, yardım istemekten korkmamalısınız. Davranışlarınız hakkında dürüst bir geri bildirime ihtiyaç duyuyorsanız, güvenebileceğiniz birisine danışın. Onlara, bu durumun ne kadar rahatsızlık verebileceğini anladığınızı ancak davranışınızın ilişkinizi nasıl etkilediğini bilmeniz gerektiğini söyleyin.
Öfke kontrolüne sağlıklı bir yaklaşım benimseyin
Öfke veya asabiyet yaşıyorsanız, duygularla baş etmeyi ve durumu idare etmeyi öğrenmek diğer insanlarla ilişkilerinizi ve genel yaşam kalitenizi iyileştirmeye yardımcı olabilir.
Aşağıdaki adımlar, herhangi bir duygusal dalgalanmayı yönetebilmenize yardımcı olabilir;
Tetikleyicileri saptayın: Bazı olaylar, insanlar veya talepler gerçekten can sıkıcı olabilir ve iyi bir günü kötü bir güne çevirebilir. Bu tetikleyicileri deneyimledikçe bir liste oluşturun. Sizi neyin tetiklediğini veya sizi en çok neyin sinirlendirdiğini anlamaya çalışın ve onları görmezden gelmeyi veya onlarla başa çıkmayı öğrenin.
İlaçlarınızı kullanın: Uygun şekilde tedavi edilen bipolar bozukluk, daha az ciddi duygusal dalgalanmalar demektir. Doktorunuzla beraber bir tedavi planına karar verdikten sonra, bu plana sadık kalın. Bu, ruh halinizi stabil tutmanıza yardımcı olabilir.
Bir terapistle konuşun: Bipolar bozukluk ilaçlarının kullanımına ilaveten, doktorlar sıklıkla bipolar bozukluğu olan kişilerin bilişsel davranışçı terapi görmesini önermektedirler. Bu terapi türü, bipolar hastalarının düşüncelerini, duygularını ve kaygılarını ifade etmelerine yardımcı olabilir. Nihai amaç, hastalığa rağmen üretken olmayı öğrenmek ve kalıcı yan etkilerle başa çıkmanın yollarını bulmaktır.
Enerjiden yararlanın: Kendinizi sinirlendirdiğinizi veya hayal kırıklığına uğrattığınızı hissettiğinizde, başka bir kişiyle olumsuz bir etkileşime girmekten kaçınarak enerjinizden yararlanmanıza yardımcı olabilecek yaratıcı çıkış noktaları arayın. Bu çıkış noktası, meditasyon, egzersiz, okuma veya duyguları daha üretken bir şekilde değerlendirmenize izin veren herhangi bir aktivite olabilir.
Destek ekibine yaslanın: Kötü bir gün veya hafta geçirdiğinizde, yardımını alabileceğiniz insanlara ihtiyacınız vardır. Arkadaşlarınıza ve aile üyelerinize bipolar semptomlarını atlatmaya çalıştığınızı ve sorumluluklara ihtiyacınınz olduğunu açıklayın. Onlarla birlikte, duygudurum bozukluğunu ve yan etkilerini idare etmeyi öğrenebilirsiniz.
Bipolar bozuklukla yaşayan birine destek
Bu bozukluğu yaşayan birinin etrafındaki insanlara, bipolar bozuklukta çok görülen duygusal değişimler beklenmedik görünebilir. Davranışlardaki inişler ve çıkışlar herkesi çok etkileyebilir.
Öncelikle bipolar bozukluğu olan birine nasıl davranılmalı, bunu bilmek gerekir, bu değişimleri önceden tahmin etmeyi ve bunlara nasıl tepki verileceğini öğrenmek, bipolar bozukluğu olan kişilerin ve onu sevenlerin duygusal değişikliklerle başa çıkmalarına yardımcı olabilir.
Akılda tutulması gereken önemli birkaç strateji;
Geri adım atmayın: Uzun süredir bu sinirlilik durumları ve öfke patlamaları ile uğraşıyorsanız, mücadele etmek konusunda yorgun ve isteksiz olabilirsiniz. Bunun yerine, bipolar bozukluğu olan sevdiğiniz kişiye beraber terapist ziyareti yapmayı önerin. Böylece duygularda dalgalanmalar olduğunda daha net iletişim kurmanın yollarını beraberce öğrenebilirsiniz.
İlle de size kızgın olduklarını düşünmeyin: Öfke ataklarının sizin yaptığınız veya söylediğiniz bir şey yüzünden olup olmadığını hissedememek zor olabilir. Öfkelerinin sebebini tam olarak belirleyemiyorsanız, bir adım geri atın. Neden üzgün olduklarını sorun ve oradan uzaklaşın.
Olumlu bir şekilde konuşun: Sevdiklerinize ne deneyimlediklerini sorun. Dinlemeye ve açık olmaya istekli olun. Bazen ne yaşadıklarını açıklamak sevdiklerinizin ruh hallerindeki değişimlerle daha iyi başa çıkmalarına ve daha iyi iletişim kurmalarına yardımcı olabilir.
Bir destek grubu bulun: Katılabileceğiniz gruplar veya danışabileceğiniz profesyoneller hakkında öneriler için sevdiğiniz kişinin doktoruna veya terapistine danışın. Sizin de desteğe ihtiyacınız olacaktır.
İlaç uyumluluğunu takip edin: Bipolar bozukluğu tedavisinin başarısı tutarlılığına bağlıdır. Sevdiklerinizin ilaçlarını ne zaman ve nasıl kullanmaları ve diğer tedavileri nasıl uygulamaları gerektiği konusunda tutarlı olduklarından emin olun.
Bipolar bozukluk ve öfke: neden olur ve nasıl başa çıkılır konusuyla bağlantılı ilginizi çekebilecek diğer paylaşımlar;