Uçucu Yağ Nedir?
Esansiyel yağ olarak da bilinen uçucu yağlar, bitkilerden çıkarılan kokulu aromatik yağlardır. Tarihsel olarak, tıp, kozmetik, parfüm, besin ve temizlik ürünü, kişisel güzellik bakım ürünü ve doğal ilaç tedavisi gibi bu bitkisel yağların kullanımları geniş bir alanda çeşitlilik göstermektedir. Son zamanlarda aromaterapi alanında da kullanılmaktadır. Uçucu (esansiyel) yağlar “esansiyel” dir çünkü bitkinin “esans” ını yani tadını ya da kokusunu içermektedir. Özellikle, onaylanmış, tedavi edici ve bilimsel destekli kullanımları bu bitkisel yağların faydaları olarak karşımıza çıkmaktadır.
Her ne kadar gösterdiği tam fayda mevzu bahis olan yağa bağlı olsa da, bazılarının mikrop ve iltihap önleyici bazılarının da bilişsel işlev, ruh hali ve hafıza üzerinde etkileri vardır. Hatta bazıları gerginlik, kas ağrısı ve eklemlere iyi gelir.
Bu uçucu bitkisel yağların faydalarından biri, uygun kullanıldığında, birçok konuda ve kullanımda çok fayda göstermelerinin yanında çok az ya da hiç yan etki göstermemeleridir. Birçok esansiyel yağ zararlı organizmalara karşı çok efektiftir. Bazıları ruhsal durumu pozitif yönde etkilerken bazıları ise baş ağrısını ve mide bulantısını hafifletmektedir. Aromaterapi amacıyla hayat kalitesini yükseltmek ve ve agresif terapilerin ve sağlık problemlerinin hoş olmayan yan etkilerini düşürmek için kullanılmaktadır. Şunu da aklınızda bulundurun, boyanmış ahşap gibi bazı yüzeyler esansiyel yağla tepkimeye girebilir.
Bitkisel Esansiyel (Uçucu) Yağlar Nasıl Kullanılır?
Esansiyel yağların nasıl kullanıldığı çok önem arz etmektedir. Bazı esansiyel yağlar cilde uygulanabilirken, bazıları ise ağız yoluyla alınabilir. Bununla beraber esansiyel (uçucu) yağların faydalarını tam olarak görebilmeniz için yağın kullanılış şeklinden ve güvenliğinden kesinlikle emin olmanız gerekmektedir. Özelliklerini bilmediğiniz bir bitkisel yağı kesinlikle yutmayın ya da lokal olarak kullanmayın. Esansiyel yağlar birçok bitki kökenli kimyasal kaynaklarından konsantre edilmiştir ve bazı esansiyel yağlar ciltte güvenli bir şekilde kullanılmak için kokusuz bir taşıyıcı yağ ile seyreltilmelidir.
Bu bitkisel yağların kullanımı genellikle güvenlidir fakat kullanım amaçlarına dikkati vermek gerekmektedir ve belirli kullanım şekillerine bağlı kalınmalıdır.
Bazı yağlar sadece aromatik olarak kullanılabilir. Cilde uygulanmamalı ve ağızdan alınmamalıdır. Bitkisel yağların kullanımı nasıl zararlı organizmalara karşı çok etkiliyse, bu yağlar mideye ve cilt florasına da zararlı etkiler gösterebilir.
Bazı bitkisel esansiyel yağlar ise normal doku hücreleri dahil olmak üzere ayrım göstermeksizin kullanıldığı alandaki hücreleri öldürebilir.Bu arada tabii ki cilt için harika olan olan hafif esansiyel yağlar da vardır. Çiçek yağı mesela, kan dolaşımını hızlandırır ve tahriş olan cildi rahatlatır. Gül yağı cildi nemlendirir ve cildin tonunu ayarlamak için de kullanılır.
Esansiyel yağlardaki partiküller, bitkilerin çiçek, yaprak, kabuk, kök, reçine ve derileri gibi farklı kısımlarından özü çıkartılarak ya da damıtılarak elde edildiği için bu bitkisel yağların faydaları, içerdikleri antioksidan, mikrop ve iltihap önleyici bileşenlerinden gelmektedir. Bu iyileştirici bitkisel yağlar, doğal bir ilaç gibi işe yaradıklarından dolayı hızlı bir şekilde popülaritelerini artırmışlardır. O halde sınırsız faydaları bulunan doğal esansiyel yağların kullanım alanlarına bir göz atalım.
Esansiyel (Uçucu) Yağların Faydaları: Saç, Cilt ve Güzellik İçin Bu Bitkisel Yağlar Nasıl Kullanılır?
Saçları kalınlaştırmaya faydalıdır: Saçları doğal yolla kalınlaştırmak ve hacim katmak için biberiye yağını şampuana ekleyin.
Etkili bir saç kremi olarak kullanılır: 15 damla gül ağacı yağı ile beşer damla sandal ağacı ve lavanta yağını kokusuz bir yağ ile karıştırın. Karışımı küçük plastik bir kaba koyun ve kabı ısınması için sıcak suyun üzerine bırakın. Saçınıza uygulayın. (20 dakika sarılı dursun)
- Hint Yağı: Saça Faydaları, Saç Uzaması ve Dökülmesine Nasıl Kullanılır
- Çay Ağacı Yağı: Saça Faydaları, Nasıl Kullanılır | Saç dökülmesi İçin Yağ Karışımları
- Saç Dökülmesine İyi Gelen Yağlar | Doğal Çözüm Olarak Uçucu Yağ Kullanımı
- Susam Yağı: Saça Faydaları, Saç Dökülmesi İçin Nasıl Kullanılır ve Ne İşe Yarar
Yağlı saçlar için: 10 damla ylang ylang yağı, limon yağı ve biberiye yağını 50 gram kokusuz bir yağ ile karıştırın. Bu bitkisel yağ karışımını saç derisine haftada 2-3 kere masaj yaparak uygulayın.
Kepeği tedavi etmek için: Beş damla biberiye ve lavanta esansiyel yağını üç yemek kaşığı kokusuz bir yağ ile karıştırın. Saç derinize masaj yaparak ovun ve 10 dakika bekletin.
Kaşınan saç derisi: Kaşıntıyı gidermesi için, lavanta, sedir ağacı ve fesleğen esansiyel yağını şampuana ekleyin.
Saç biti tedavisi için: Üçer damla keki, lavanta ve okaliptus yağını kokusuz bir yağ ile karıştırın ve saç derisine uygulayın. Duş bonesiyle kapatın, 30 dakika bekleyin ve yıkayın.
Ev yapımı şampuan olarak kullanılır: Lavanta, biberiye yağı, aloe vera jel ve hindistan cevizi sütünü karıştırın. Her zaman kullandığınız şampuan gibi kullanın. 2-3 hafta gider.
Kuru cilt, egzama ve sedef hastalığı kremi olarak kullanılır: Lavanta esansiyel yağı ve shea yağı (kariye yağı) karışımını sorunlu bölgelere uygulayın.
Ev yapımı yüz yıkama karışımı olarak kullanılır: Akneden kurtulmak için, çay ağacı yağını saf balla karıştırarak ev yapımı bir yüz temizleme karışımı yapın ve yüzünüzü bununla ovun. Daha sonra su ile durulayın.
Kuru çatlamış ayakları iyileştirin: 3 damla lavanta yağını 2 yemek kaşığı hindistan cevizi yağı ile karıştırın. Geceleri ayaklarınıza uygulayın ve üzerine çorap giyin.
Kabarmış cildi iyileştirin: İki damla çay ağacı yağı ve iki damla kokusuz bir yağı karıştırın ve günde beş kereye kadar kabarmış bölgeye uygulayın.
Güneş yanığını azaltın: Lavanta ya da papatya yağını bir yemek kaşığı hindistan cevizi yağı ile karıştırın ve şişme ve açıyı azaltması için pamuk yumağı ile cilde uygulayın.
Kırışıklıkları azaltmak için kullanılır: 4-5’er damla sandal ağacı, sardunya (ıtır), lavanta ve frankincense (günlük) esansiyel yağını kokusuz bir losyonla karıştırın ve yüzünüze uygulayın. Göze temas etmemesine dikkat edin.
Çatlakları azaltın: 5 damla frankincense, mür ve greyfurt esansiyel yağını hindistan cevizi yağıyla karıştırın ve çatlaklara uygulayın.
Yüz peelingi: Çeyrek bardak yoğurt, çeyrek bardak iri taneli mısır unu ile 5 damla paçuli, greyfurt ve lavanta yağını karıştırın, yüzünüze uygulayın ve durulayın.
Ev yapımı güneş kremi: Toksik içermeyen ev yapımı güneş kremi yapmak için, hindistan cevizi yağı, çinko oksit, shea (karite yağı), saman çiçeği ve lavanta esansiyel yağını karıştırın ve ağzı kapanabilen bir şişede muhafaza edin.
Doğal cilt tonlayıcı: 200 gr kadar suyla ikişer damla lavanta, sardunya (ıtır) yağı ve frankincense yağını karıştırın.
Tırnakları kuvvetlendirmek için kullanılır: 10 damla frankincense (günlük), mür ve limon esansiyel yağını 2 yemek kaşığı E vitamini yağıyla karıştırın ve bu yağ ile tırnakların etrafını çevreleyen deriyi ovun.
Yaşlılık lekelerini azaltın: Güneş lekelerini ve yaşlanma lekelerini azaltmak için günde üç kere frankincense esansiyel yağını direk cilde uygulayın.
Selüliti azaltmak için: 5 damla greyfurt esansiyel yağı ve 2 çay kaşığı hindistan cevizi yağını karıştırın ve sorunlu bölgeye uygulayın.
Yanıkları iyileştirmesi için: Lavanta yağını ve aloe verayı yanıkları tedavi için kullanabilirsiniz.
Böcek ısırıklarını hafifletmek için: Böcek ısırıkları ve sokmaları için lavanta yağını sorunlu bölgeye uygulayın.
Şeker peelingi olarak kullanılır: Şeker ya da tuz peelingi yapmak için, bir kaç damla esansiyel yağını, badem yağı ve kaya tuzu ya da şekerle karıştırın.
Vücut yağı losyonu: Nemlendirici vücut losyonu yapmak için, esansiyel yağlarla, hindistan cevizi, shea (karite yağı), magnezyum yağı karıştırın.
Morarmaları tedavi edin: Morarmaları ve diğer incinmeleri tedavi etmek için esansiyel yağları sıcak kompres olarak kullanın. Beşer damla lavanta ve frankincense yağını 100 gram kadar sıcak suya ekleyin ve karıştırın. Etkilenen alana uygulayın.
Ev yapımı dudak merhemi olarak kullanılır: Çatlamış dudaklara inanılmaz iyileştirici bir etki gösteren dudak kremi yapmak için hindistan cevizi yağı, balmumu ve lavanta yağını kombine edin.
Esansiyel (Uçucu) Yağların Faydaları: Spa ve Rahatlama İçin Bu Bitkisel Yağlar Nasıl Kullanılır?
Masaj terapisi için kullanılır: Rahatlama masajı sırasında birkaç damla sedir ağacı ve lavanta yağını kokusuz bir losyonla karıştırın.
Uyku kalitenizi artırmak için lavanta yağı: Lavanta yağının faydaları arasında uykusuzluğa iyi gelmesi de vardır. Uyumanıza yardımcı olması için yastığınıza birkaç damla serpiştirin.
Endişe giderici olarak kullanılır: Lavanta esansiyel yağını evinize sıkarak ve stres ve gerilim duygularından arının.
Ruhsal aydınlanma yaşayın: Meditasyon yaparken, düşünürken ya da okurken, ruhsal farkındalığınızı artırmak için frankincense esansiyel yağının aromatik kokusundan faydalanın.
Gerginliği azaltmak için: Elinize damlattığınız tek bir damla lavanta yağını burnunuza getirin ve bırakın koku sıkıntılarınızı su gibi alıp götürsün.
Doğal parfüm olarak: Taze ve doğal bir koku vermesi için 1-2 damla yasemin esansiyel yağını bileğinizde kullanın. Selvi ve karanfil yağı erkeklerde daha iyi iş görürken, lavanta ve vanilya yağı çoğu kadının ortak tercihidir.
Ev yapımı deodorant olarak: Hindistan cevizi yağı, bal mumu ile erkeklerin favorisi olarak sedir ağacı ve karanfil yağını ya da kadınların favorisi olarak lavanta ve çay ağacı yağını bu karışımla kombine edin.
Anında rahatlama için: Serinletici etki ve anında rahatlama için 3-4 damla papatya, lavanta ve nane esansiyel yağını şakaklarınıza uygulayın.
Detoks banyosu için: Vücudu temizlemek ve gençleştirmek için lavanta yağı, ingiliz tuzu ve deniz tuzunu karıştırın ve sıcak banyonuza ekleyin.
Sauna terapisi için: Saunada bulunan suya iki damla favori esansiyel yağınızı ekleyin.
Ayak banyosu için: Ayakları rahatlatmasına yardımcı olması için birkaç damla limon yada okaliptus yağını içinde sıcak su olan geniş bir kaba boşaltın.
Depresyonu azaltmak için kullanılır: Ruhsal durumu iyileştirmek ve depresyonu hafifletmek için, içinize çekmebilmeniz ve yayılabilmesi için banyo küvetine ya da uygun bir yere damlatın.
Yoga ve Pilates: Yoga ya da meditasyon sırasında rahatlamak için, dersten önce lavanta ya da sandal ağacı yağını içinize çekin. Ayrıca yoga mat’ ını temizlemek için karanfil ve turunçgil esansiyel yağlardan birini karıştırabilirsiniz.
Naneli çikolatalı kakao: Anında naneli çikolata lezzeti için 2-3 damla nane yağını sıcak kakaoya dökün.
Esansiyel (Uçucu) Yağların Faydaları: Doğal İlaç ve Tedavi İçin Bu Bitkisel Yağlar Nasıl Kullanılır?
Ev yapımı diş macunu: Deniz tuzu, karbonat, hindistan cevizi yağı ve ksilitol antibakteriyel maddesini nane esansiyel yağı ile karıştırın.
Diş beyazlatıcı olarak kullanılır: Limon esansiyel yağını, hindistan cevizi yağını ve taze çileği karıştırın ve dişlerinize sürün.
Nefes temizleyici: Nefesisi doğal yollarla tazelemek için bir damla nane esansiyel yağı kullanın.
Zehirli sarmaşık ya da zehirli meşeyi tedavi edin: Üç damla nane yağı ile kokusuz bir yağı karıştırarak etkilenen bölgeye uygulayın.
Ağrıyan kası rahatlatın: Okaliptus, keklik üzümü ve selvi ağacı yağını kokusuz bir losyon ya da hindistan cevizi yağı ile karıştırın ve kaslara uygulayın.
Mide bulantısını azaltın: Nane yağını içinize çekerek koklayın. Mide bulantısına iyi gelir ve ayrıca üst göğüse ve boyunlara da uygulayabilirsiniz. Zencefil ve lavanta yağı da bu konuda işe yarayabilir.
Ringworm tedavisi: Üçer damla çay ağacı ve hindistan cevizi yağını karıştırın ve etkilenen bölgeye günde iki kere masaj yapın.
Öksürük ve sinüzit için: Okaliptus yağı öksürüğe iyi gelmesi ve solunum yollarını açmasıyla bilinir. Kaynayan suya ya da difüzörün içine birkaç damla damlatın. Burun tıkanıklığını da gidermesi için içinize çekin.
Sindirimi kolaylaştırın: Zencefil, nane ve rezene yağını sindirimi desteklemesi için kullanın.
Bronşit ve astıma şifa vermesi için kullanılır: Okaliptus, nane ve hindistan cevizi yağını karıştırın. Bu karışımla göğsünüzü ve boynunuzu ovun.
Konsantrasyonu artırın: Bergamot, greyfurt ve nane yağını, gün içinde konsantrasyonu artırmak için içinize çekin.
Ağrıyan ayaklar için: On damla nane yağı ile bir yemek kaşığı ingiliz tuzunu sıcak suyla karıştırın ve ayakları bu suyla yıkayın.
Adet öncesi sendromu azaltın: ikişer damla adaçayı, fesleğen ve biberiye yağını karıştırın, bu karışımı sıcak nemli bir el havlusuyla karın bölgenize uygulayın.
Dolaşımı hızlandırın: 9-10 damla greyfurt yağını sıcak banyo suyuna dökün.
Geceden kalma: Altışar damla ardıç meyvesi, sedir ağacı, greyfurt, lavanta, biberiye ve bitkisel limon yağını sıcak banyo küvetine ekleyin.
Şiddetli yemek arzunuzu dizginleyin: Nane ve tarçın yağını iştahınızı ve kan şekerinizi dengelemesi için içinize çekin.
Ateş düşürücü: Her birinden birkaç damla okaliptus, nane ve lavanta yağını serin bir beze ekleyin ve vücuda sürün.
Araç tutması: Taşıt tutmasını azaltmak için nane, lavanta ve zencefil yağı kullanın.
Eklem yangısını rahatlatmak için kullanılır: İkişer damla keklik üzümü, selvi ağacı ve limonotu yağını kokusuz bir losyonla karıştırın. Bu bitkisel yağ karışımıyla sorunlu bölgelere masaj yapın.
Kilo verin: Greyfurt, zencefil ve tarçın yağını karıştırın ve günde üç kere metabolizmayı destekleyen bir tamamlayıcı olarak kullanın.
Alerjiyi rahatlatın: Kaşıntılı göz ve boğazı rahatlatmak için frankincense ve lavanta yağını avuç içlerinize sürün ve derin bir şekilde koklayın.
Migren ağrısını rahatlatmak için: Birkaç damla lavanta ve nane yağını karıştırın ve baş ağrısı ve migren için şakaklarınıza uygulayın.
Soğuk algınlığı: Üçer damla kekik ve frankincense yağını günde üç kere bir hafta boyunca kullanın.
Sırt ve boyun ağrısını azaltın: Ev yapımı kas ağrı dindirici kremi yapmak için nane, selvi ve zencefil yağını kırmızı biber ve hindistan cevizi yağı ile karıştırın.
Esansiyel (Uçucu) Yağların Faydaları: Temizlik ve Ev İçin Bu Bitkisel Yağlar Nasıl Kullanılır?
Çok amaçlı temizleyici olarak kullanılır: Üçer damla limon ve çay ağacı yağını az bir miktar sıcak suya ekleyin ve sonrasında doğal dezenfekte amaçlı mutfak tezgahına püskürtün.
Doğal sivrisinek savar: Doğal böcek spreyi yapmak için, birer damla limon otu, citronella ve okaliptus yağını bir çay kaşığı hindistan cevizi ile karıştırın ve sivrisineğe maruz kalan cilde sürün. İhtiyaç oldukça tekrar sürün.
Spor kıyafetler: Çocuklarınız spor yapıyorsa, ikişer damla çay ağacı ve limon yağını bir litre kadar suya ekleyin ve sonrasında dört yemek kaşığı karbonat ekleyip karıştırın. Bu karışımı, tişört, krampon ve diğer spor kıyafetleri temizlemek için kullanabilirsiniz.
Temiz hava: Tarçın esansiyel yağını evinizin içine yayın ve anti mikrobiyal özelliklerinden yararlanın.
Ev yapımı nane lezzeti için kullanılır: Kendinize gerçek bir nane ikramı hazırlamak için nane yağı, hindistan cevizi yağı, siyah çikolata ve saf bal karışımını kullanın.
Çamaşır makinesi: Her yıkamada 10-15 damla favori kokulu esansiyel yağınızı ekleyin.
Elektrik süpürgesi: 8-10 damla favori yağınızı vakum torbasına ya da toz haznesine ekleyin.
Duş perdesi kirlerini yok edin: 4 damla okaliptus esansiyel yağı ve 4 damla çay ağacı yağı (melaleuca)’ yı sıcak suyla karıştırarak hazırladığınız 300 – 350 gramlık karışımı bir sprey şişesine koyun ve küfleri öldürmek için banyoya sıkın.
Yanmış tavaları temizleyin: Demlik ve tavalardaki yanıkları çıkartmaya yardımı olması için birkaç damla limon yağı ve kaynar su kullanın.
Harika kokan bir ev: Misafirler evinize uğradığında evinizin ne kadar güzel koktuğundan bahsetmelerini istiyorsanız, karanfil, biberiye ve portakal yağını karıştırın ve etrafa yayın.
Zararlı böcekleri öldürün: Etraftaki dolanan zararlı böcekleri öldürmek için portakal ve karanfil yağı kullanımı işe yarar.
Lavanta keki: Hindistan cevizi unu, saf bal, organik yumurta ve lavanta esansiyel yağını karıştırın 350 derecede fırınlayın.
Lavaboyu ovmak için kullanın: Yarım bardak karbonat, yarım bardak sirke ve beş damla bergamot ya da misket limonu yağı (lime) karışımını lavabo ve küvet ovmak için kullanın.
Çöp tenekesi ferahlatıcı: İkişer damla limon ve çay ağacı yağını bir pamuk yumağına damlatın ve kokunun ve zehrin almasına yardımcı olması için kutusunun üstüne koyun.
Yıkama ürünü: Meyve ve sebzeleri temizlemek için, içinde su olan geniş bir su kabına iki damla limon yağı damlatın ve yıkayın.
Mutfak kokularını giderin: Mutfakta yemek pişirdikten sonra kalan kokulardan kurtulmak için birkaç damla karanfil, nane yağı ya da turunçgillerden bir bitkisel esansiyel yağı bir kaptaki kaynayan suya dökün.
Banyo kokusu için kullanılır: Yeşil limon ya da limon yağı ile emilmiş bir parça pamuk yumağını banyoda bir köşeye koyun.
Buzdolabını arıtın: Buzdolabı ya da dondurucunun havasını temizlemek için birkaç damla yeşil limon, greyfurt ya da bergamot yağını buzdolabını temizlerken durulama suyuna ekleyin.
Nane çayı: Nane etkisi yaşamak için 1-2 damla bitkisel esansiyel nane yağını favori çayınıza ekleyin.
Sigara dumanını yok edin: Dörder damla biberiye, çay ağacı ve okaliptus yağını bir sprey kutusuna koyun ve evi spreyleyin.
Ayakkabı kokusundan kurtulun: Ayakkabılardan kokuları çıkartmak ve havasını tazelemek için içlerine birkaç damla çay ağacı ve limon yağı damlatın.
Çeşnili limon suyu: Turunçgil lezzeti almak için suya 2-3 damla limon yağı damlatın.
Bulaşık temizleyici: Lekesiz bir temizlik için birkaç damla limon yağını bulaşık makinesine ekleyin.
Güvenlik – Bitkisel Esansiyel (Uçucu) Yağların Kullanımı Nasıl Olmalıdır?
- Taşıyıcı yağlarla seyrelterek kullanılması idealdir.
- Göze temasından kaçının.
- Esansiyel yağların ağızdan alımı tehlikeli olabilir.
- Sadece saf esansiyel yağları kullanın.
- Çocuklardan uzak tutulmalıdır.
- Bir süre sonra UV ışınına maruz kalacaksanız, turunçgil esansiyel yağlarını (limon, greyfurt vs) kullanmayın
- Acılaşma ve bozulmayı önlemek için bitkisel esansiyel ve taşıyıcı yağları serin ve karanlık bir yerde saklayın.
- Esansiyel yağları, bebekler, çocuklar, hamile kadınlar, çok yaşlılar ya da ciddi sağlık problemi olanlar üzerinde kullanmayın.
Esansiyel yağların faydaları çok olmakla beraber, ne yazık ki piyasada çok farklı ve düşük kalitelerde bulunmaktadır. Ayrıca bu bitkisel yağların nasıl kullanılacağı da çok önemlidir. Bitkisel yağları satın alırken, sertifikalı, saf ve tedavi edici özelliği yüksek ürünler olduğundan emin olun. Eğer saf seyreltilmemiş yağları kullanamaya hazır hissetmiyorsanız, öncelikle içerisinde esansiyel yağları da barındıran diğer seyreltilmiş ürünleri satın alarak başlayabilir ya da taşıyıcı yağlarla karıştırıp kendiniz seyrelterek kullanabilirsiniz.
İlginizi çekebilir;
- Lavanta Yağının Faydaları ve Kullanımı: 12 Maddede Cilt ve Sağlık İçin Nasıl Kullanılır?
- Melisa Yağının Faydaları ve Kullanımı
- 12 Maddede Ylang Ylang Yağının Faydaları ve Kullanımı: Cilde, Yüze, Saça Nasıl Kullanılır?
- Okaliptus Yağı Nedir? Faydaları Nelerdir? Nasıl Kullanılır?
- Macadamia Yağı: Nasıl Kullanılır Faydaları Nelerdir? | Cilde, Saça ve Sağlığa 6 Faydası
- Susam Yağının Cilde Faydaları, Kullanımı, Cilt Lekeleri ve Sivilcelere Etkileri Nelerdir